Het lijkt wel alsof iedereen tegenwoordig zijn nieuws van sociale media haalt. Of je nu op Facebook, Twitter of Instagram zit, het nieuws vliegt je om de oren. Maar hoe is dat eigenlijk zo gekomen? En is dat wel zo’n goede ontwikkeling?

Vroeger had je de krant en het achtuurjournaal, en dat was het wel zo’n beetje. Nu scroll je even door je feed en bam, je bent weer helemaal bij. Handig, toch? Maar ja, het maakt ook dat iedereen zomaar wat kan roepen. Iedereen kan immers een bericht plaatsen en doen alsof het echt nieuws is.

De snelheid van nieuwsverspreiding

Ongelooflijk hoe snel nieuws zich kan verspreiden via sociale media. Een tweet of een post op Facebook kan binnen enkele minuten viral gaan. Voor je het weet, weet iedereen ervan. Het is bijna eng hoe snel dat gaat. In een oogwenk is iets wat net gebeurd is wereldnieuws.

Neem nou die keer dat er een aardbeving was in Groningen. Binnen no-time stonden er foto’s en video’s online. Mensen waren sneller dan de traditionele nieuwsmedia. Dat is natuurlijk heel krachtig, maar het heeft ook zijn keerzijde. Soms wordt er snel iets gedeeld dat achteraf niet klopt.

Betrouwbaarheid en nepnieuws

En daar komen we bij een groot probleem: de betrouwbaarheid van al die berichten. Hoe weten we nou zeker dat wat we lezen ook echt waar is? Helaas komt nepnieuws veel voor. Mensen delen soms zonder na te denken of het wel klopt.

Er zijn gelukkig wel manieren om nepnieuws te herkennen. Kijk bijvoorbeeld naar de bron. Is het een betrouwbare website of een vaag blogje? En check ook even of andere betrouwbare bronnen hetzelfde melden. Als iets te mooi klinkt om waar te zijn, dan is het dat vaak ook.

Hoe herkennen we nepnieuws?

Een paar tips dus: check de bron, kijk of andere betrouwbare bronnen hetzelfde melden, en gebruik je gezond verstand. En let op sensationele koppen; vaak willen die gewoon clicks trekken. Twijfel je nog steeds? Dan kun je altijd nog fact-check websites raadplegen.

Interactie en betrokkenheid van het publiek

Wat ook opvallend is aan nieuws via sociale media, is hoe mensen reageren en met elkaar in gesprek gaan. Vroeger las je een artikel en misschien praatte je erover met vrienden of familie. Nu laat iedereen meteen een reactie achter.

Die directe interactie zorgt ervoor dat mensen zich meer betrokken voelen bij het nieuws. Je kunt meteen je mening geven of vragen stellen aan de persoon die het bericht geplaatst heeft. Het maakt nieuws persoonlijker en levendiger.

Invloed op traditionele nieuwsmedia

En wat betekent dit alles voor de traditionele nieuwsmedia? Die moeten zich aanpassen, willen ze relevant blijven. Veel kranten en tv-zenders hebben nu ook een sterke online aanwezigheid en gebruiken sociale media om hun berichten te verspreiden.

Tegelijkertijd moeten ze concurreren met al die mensen die zelf nieuws maken en delen. Het is een spannende tijd voor de journalistiek, vol uitdagingen maar ook vol nieuwe mogelijkheden.

Dus ja, sociale media als nieuwsbron heeft zijn voor- en nadelen. Het is aan ons om kritisch te blijven en goed na te denken over wat we geloven en delen.

Door Sanneke